ไหว้ก่อนชก ประเพณีอันดีงาม

ไหว้ก่อนชก ประเพณีอันดีงาม

การไหว้ครู เป็นการร่ายรำในกีฬามวยไทย ( muaythai ) ก่อนการแข่งขันชก เพื่อเป็นการแสดงถึงความกตัญญูรู้คุณ และความเคารพต่อครูมวย เป็นประเพณีที่สืบกันมาแต่ช้านาน และให้มีการสวมมงคลขณะทำการร่ายรำไหว้ครู เนื่องจากถือเป็นของศักดิ์สิทธิ์

ในการฝากตัว เพื่อเป็นศิษย์ - อาจารย์ อยู่ในโอวาทย์ ของครูบาอาจารย์ แสดงถึงความความนอบน้อม ยอมรับเพื่อที่จะเรียนรู้ความกล้าหาญ และ การเตรียมพร้อมในการที่จะฝึกฝนไปในขั้นต่อ ๆ ไป นักมวยจะต้องมีครู และ ต้องเคารพ และ เทิดทูนครู เพราะว่าการที่ครูยินยอม ที่จะรับผู้ใครเป็นศิษย์นั้น ในอดีตกาลนั้นเป็นเรื่องที่ยากมาก เพราะในสมัยนั้นครูที่เป็นมวย มีฝีมือไม่ได้มีอยู่มากมาย และ ในการสอนไม่ได้คิดค่าบริการสอน แต่หากใครที่ต้องการจะเรียน ต้องฝากเนื้อฝากตัวกับครู คอยปรนนิบัติอยู่เป็นเวลานาน จนกว่าจะได้รับการถ่ายทอดวิชาจนครบถ้วน เพราะสาเหตุครูมวยกับศิษย์ในสมัยก่อนนั้น จึงมีความสนิทใจราวกับพ่อกับลูก

ในแข่งขันมวยไทย ไม่ได้มีแค่การชก ที่แตกต่างจากมวยอื่น ๆ แต่การไหว้ก่อนการแข่งขัน ก็เป็นอีกหนึ่งพิธีการที่มวยประเภทอื่น ๆ ก็ไม่มีด้วยเช่นกัน อย่างเช่น คิกบ็อกซิง ( kick boxing ) หรือ มวยสากล ก็การชกมวยคล้ายของไทย แต่ไม่ให้ใช้ศอกในการชกบนสนาม และ ไม่มีการไหว้ครูก่อนเริ่ม ดังนั้น ในการรำไหว้ครู จึงถือเป็นจุดเด่น และ เอกลักษณ์ของกีฬามวยไทย อย่างแท้จริง

ประโยชน์ ของการร่ายรำไหว้ครู

การไหว้ครู สื่อความหมายให้เห็นคุณค่าด้าน วัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีอันดีงามของไทย มีคุณประโยชน์มากมายทางด้านจิตใจ ของนักมวย และ ผู้ชมมวย  ดังนี้

- การปลูกฝังนิสัยให้เป็นมวย คือ รู้จักรัก เคารพครูอาจารย์ บิดามารดา ผู้ให้กำเนิดมวยไทย

- การปลูกฝังจิตสำนึก ให้ตระหนักในคุณค่าของศิลปะมวยไทย เกิดความรัก และ หวงแหนที่จะอนุรักษ์ให้คงไว้สืบไป

- ให้เป็นกิจกรรมเผยแพร่เอกลักษณ์ และ ศิลปวัฒนธรรมประจำชาติได้อย่างสง่างาม สมศักดิ์ศรี

การร่ายรำไหว้ครู

ท่ายืน ไหว้ทิศขวา

ท่าที่ 1 ยืนขึ้นย่างสามขุม หมุนไปทิศเบื้องขวา แล้วไหว้ทิศเบื้องขวา จากนั้นร่ายรำท่านกยูงรำแพน โดยปฏิบัติตามนี้ ๓ ครั้ง

ท่ายืน ไหว้ทิศซ้าย

ท่าที่ 2 ยืนขึ้นย่างสามขุม หมุนไปทิศเบื้องซ้าย แล้วไหว้ทิศเบื้องซ้าย จากนั้นร่ายรำท่าหงส์เหิน โดยปฏิบัติตามนี้ ๓ ครั้ง

ท่ายืน ไหว้ด้านหน้า - หลัง

ท่าที่ 3 ยืนขึ้นย่างสามขุม แล้วหมุนไปทางขวาจนไปถึงด้านหลัง ไหว้ทิศเบื้องหลัง จากนั้นพยักหน้า ๓ ครั้ง ทำท่าดูดัสกร ร่ายรำท่าพยัคฆ์ด้อมกวาง หมุนไปทางขวา ก้าวเท้าชิด ไหว้ทิศเบื้องหน้า

ในการไหว้ครูนั้น ถือว่าเป็นศิลปะแม่ไม้มวยไทย ที่สึบทอดกันมาแต่ช้านาน มีความงดงาม และ เอกลักษณ์ของไทย และ ขาดไม่ได้เลยนั่นก็ คือ การแสดงความเคารพครูบาอาจารย์ ในปัจจุบันอาจจะหาดูได้ไม่ยากในทีวี ไม่ว่าจะเป็นช่องมวยไทย 7 สี แต่หากเป็นการแสดง และ การสืบสานวัฒนธรรมเหล่านี้ก็ อาจจะหาดูได้น้อยแล้ว กลับกันที่ชาวต่างชาติ กลับให้ความสำคัญกับมวยไทยของเราอย่างมาก เพราะไม่เพียงแต่มีการออกอาวุธ ที่คม สวยงาม ยังถือเป็นการออกกำลังกายสร้างกล้ามเนื้อให้ดูดี และ ยังดีต่อสุขภาพอีกด้วย ศิลปวัฒนธรรมของไทยอย่างมวยไทย ไม่แพ้ชาติใดในโลก และ ทั่วโลกต่างให้การยอมรับ

ส่วนการไหว้ครู เป็นการแสดงที่สื่อถึง ความเคารพต่อครู บิดา มารดา รวมทั้งเป็นการขอพรต่ออำนาจสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ตามความเชื่อให้คุ้มครองตนเอง ให้ได้รับความปลอดภัยจากการชกมวย โดยแสดงออกเป็นท่ารำต่าง ๆ ที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากครูมวย รวมทั้งอาจมีการบริกรรมคาถา ตามความเชื่อของแต่ละบุคคล ปัจจุบัน ชาวไทยส่วนใหญ่ ได้หันมาให้ความสนใจด้านการรักษาสุขภาพ โดยมุ่งเน้นวิธีการ แบบชาวตะวันตก แต่ไม่ได้ให้ความสำคัญ ต่อภูมิปัญญาแบบไทยเท่าใดนัก ซึ่งให้ประโยชน์ทั้งการเสริมสร้างสุขภาพกาย และ ใจให้เข้มแข็ง ตลอดจนปลูกฝังด้านธรรมะ ซึ่งแท้จริงแล้วการไหว้ครูมวยไทย ท่ารำมวยไทย ท่าแม่ไม้ ท่าลูกไม้ และ การชกลมเล่นเชิง มีประโยชน์ในการเสริมสร้างสุขภาพกาย และใจ พร้อมทั้งยังแฝงถึงความสำคัญด้านคุณธรรม และ มีส่วนส่งเสริมเอกลักษณ์ ความเป็นไทยประการหนึ่ง อย่างไรก็ตาม ชาวไทยหลายคนมิได้ตระหนักถึงคุณค่า และ ความสำคัญดังกล่าว เนื่องจากสถาบันการพลศึกษา มิได้มุ่งเน้นความสำคัญ และ เด็กหลายคนมิได้รับการปลูกฝังจากผู้ใหญ่ ซึ่งแท้จริงแล้ว การไหว้ครูรำมวยเป็นการปฏิบัติ ที่มิได้สื่อถึงการแสดงการขอบคุณต่อครูมวย หรือ เพียงการอบอุ่นร่างกายเท่านั้น หากแต่เป็นการระลึกถึงสิ่งสำคัญ ที่ครูมวยได้สอนมา

สรุปคุณค่า และประโยชน์ของมวยไทย

กีฬาทุกชนิดมีคุณประโยชน์ต่อร่างกาย  และศิลปะมวยไทยก็มีคุณค่าสูงสำหรับผู้เรียนหลายประการ  คือ

- ร่างกายมีสรรถภาพที่ดี  สมส่วน  มีภูมิต้านทานโรคสูง

- มีจิตใจเข้มแข็ง  มีความสุขุมรอบคอบ  มานะ อดทน

- สามารถป้องกันตัว และ เป็นประโยชน์ต่อสังคม ในชีวิตประจำวันได้

- มีความเชื่อมั่นต่อตนเอง  มีระเบียบวินัย  กล้าหาญ อดทน

- ดำรงไว้ศิลปะการต่อสู้ประจำชาติไทยให้ยั่งยืนแพร่หลายตลอดไป

- มีไหวพริบ เชาว์ปัญญา แก้ปัญหาเฉพาะหน้าได้

- มีความเป็นสุภาพบุรุษ ไม่กล้ากระทำในสิ่งที่สังคมไม่ยอมรับ

- มีความกล้าหาญ

- ยึดเป็นอาชีพได้

อ่านบทความอื่นเพิ่มเติม

เด็กน้อย กับการเรียนมวยไทย

นักมวย กับเครื่องรางของขลัง